Zrób to sam, czyli jak wpływać na swoją wewnętrzną motywację?

Na pewno znasz osoby, które mimo trudnych sytuacji i nawału obowiązków ciągle tryskają energią, kiedy Ty po jednym negatywnym e-mailu od klienta czujesz, że nie masz ochoty dalej pracować. Czy zastanawiałeś się, jak one to robią? Ich sekretem jest motywacja wewnętrzna. Istnieją skuteczne sposoby podnoszenia poziomu automotywacji tak, żeby najtrudniejsze wyzwania i rutynowe zadania stanowiły źródło przyjemności i dawały satysfakcję.

W przeciwieństwie do motywacji zewnętrznej, np. premii, podwyżek czy nagród, dającej krótkoterminowe efekty, dbanie o poziom motywacji wewnętrznej może przynieść Ci wiele długoterminowych korzyści, zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Badania wskazują, że to, co motywuje ludzi w miejscu pracy, zależy w największej mierze właśnie od automotywacji¹. Działa ona jak paliwo, które napędza nas do działania. Dzięki niej pracujemy bardziej efektywnie i czerpiemy z pracy większą przyjemność. Przekłada się to na relacje ze współpracownikami i klientami oraz na stan naszego zdrowia. Zobacz, jak w prosty sposób możesz samodzielnie wpływać na motywację wewnętrzną.

Zaakceptuj odpowiedzialność

Czy czujesz, że masz wpływ na swoje życie? Uczucie kontroli daje nam wiele satysfakcji i zwiększa chęć do działania. Nic dziwnego, że osoby, które zamiast obwiniać innych i obarczać ich odpowiedzialnością, są aktywne i same wybierają sobie kierunek działania. Przyjmowanie biernej postawy sprawia, że stawiasz się w sytuacji bez wyjścia, przez co czujesz się sfrustrowany. Komunikat „nic nie mogę zrobić – takie jest życie” to oddawanie odpowiedzialności, nie do końca wiadomo komu. Zamiast tego postaraj się wymyślić rozwiązanie i opracuj plan działania. Im szybciej to zrobisz, tym lepiej dla Ciebie.

A co z sytuacjami trudnymi? Kiedy popełnisz błąd, tym bardziej weź odpowiedzialność za swoją pracę. Potraktuj to jako wyzwanie i wyciągnij odpowiednie wnioski. Spójrz na tę sytuację z perspektywy korzyści. Zobaczysz, że takie zachowanie pozytywnie wpłynie na Twoją motywację wewnętrzną i relacje w zespole. Będzie świadczyć o Twoim profesjonalizmie i chęci rozwoju.

Wewnętrzna motywacja. Zastanów się „Po co to robię?”

Przed przystąpieniem do działania zastanów się, jaki cel chcesz osiągnąć. Zwizualizuj sobie efekt końcowy. Na tym etapie nie ograniczaj swojej wyobraźni – im dokładniej zobaczysz cel, tym łatwiej będzie Ci zaplanować działanie. Przenieś się w przyszłość i poczuj, ile satysfakcji daje Ci świetnie zrealizowane zadanie. Zobacz, jak otrzymujesz gratulacje od współpracowników i szefa. Czy czujesz się zmotywowany do działania? Doskonale, właśnie taka wizualizacja wspiera automotywację.

Pamiętaj, jeśli z góry założysz, że coś się nie uda, to istnieje bardzo duża szansa, że tak się stanie. Kiedy mówisz sobie, że coś jest niemożliwe, najczęściej zaraz zabierasz się do argumentowania, dlaczego tak jest. Zamiast tego zapytaj się: „co może się udać?” i „dlaczego warto starać się, żeby się udało?”

Zrób pierwszy krok

Na pewno słyszałeś o pojęciu prokrastynacji. Jest to przekładanie wykonania czegoś na później. Im bardziej pilne lub skomplikowane zadanie mamy do wykonania, tym większą czujemy potrzebę zrobienia sobie przerwy na kawę, wczesny obiad itd.

Przed wykonaniem ważnego telefonu koniecznie musimy wysłać kilka maili, a w przeddzień egzaminu nasze mieszkanie lśni jak nigdy. Jak sobie z tym radzić? Najtrudniejszy jest pierwszy krok, dlatego wymaga on przygotowania. Zaplanuj pod koniec dnia pracy to, co masz zrobić jutro. Jako pierwsze umieść na liście zadanie najtrudniejsze do wykonania. Dzięki temu nie będziesz mógł go przekładać, a satysfakcja z jego wykonania doda Ci energii do pracy nad kolejnymi zadaniami.

Bądź obecny

Czy znasz pojęcie przepływu? To stan uniesienia i zatopienia w działaniu. Często pojawia się podczas tańca, biegania czy wykonywania innej zajmującej czynności. Możesz go osiągnąć także… w pracy. Wystarczy, że będziesz czerpać przyjemność z własnego zaangażowania w wykonywanie zadań. Jak to zrobić? Uwagę maksymalnie skoncentruj na samym działaniu. Nie pozwól, by rozproszyły Cię czynniki zewnętrzne. Na tym etapie nie dekoncentruj się też, myśląc o celu, do jakiego dążysz. Skup się tylko i wyłącznie na czynności, którą wykonujesz. Na początku może nie być łatwo, ale nie poddawaj się, bo korzyści będą ogromne. Praca stanie się przyjemnością, a ograniczenie stresu wpłynie pozytywnie na Twoje zdrowie.

Mów pozytywnie

W budowaniu wewnętrznej motywacji ogromną rolę gra pozytywne nastawienie. Większość naszego społeczeństwa wykazuje tendencję do oceniania siebie w ważnych wymiarach powyżej średniej dla populacji. Zaprzecza to wszelkim prawom matematyki: większość z nas nie może być najzdolniejsza, najmądrzejsza itd.

Takie myślenie wpływa jednak pozytywnie na nasz nastrój i zmniejsza tendencje depresyjne. Co możesz jeszcze zrobić, aby wpłynąć na swoje nastawienie i wewnętrzną motywację? Zacznij mówić pozytywnie. Zrezygnuj ze słów: „muszę”, „trzeba”, „należy”, na rzecz: „chcę”, „mogę”, „warto”. Zamiast: „problem” i „niemożliwe”, powiedz: „wyzwanie”. Nie „próbuj”, ale „rób”. Słowa mają moc i mogą wpłynąć na Twoje nastawienie oraz emocje. Wykorzystaj to.

Pamiętaj, że masz wybór!

Wewnętrzna motywacja zależy wyłącznie od Twojej decyzji. To świadome podjęcie i kontynuowanie działania ze względu na siebie. Zastanów się, czy czujesz, że masz wpływ na to, jak dobrze Ci się pracuje, czy raczej wierzysz, że to wynik zewnętrznych, niezależnych od Ciebie czynników i warunków stwarzanych przez los i pracodawcę. Możliwe, że nie doceniasz swojego wpływu.

Może zainteresuje Cię także artykuł: „Ciekawość, oczekiwania i aspiracje – proste klucze do sukcesu?„

¹J. Moczydłowska, Czynniki motywujące do pracy w ocenie pracowników mikro- i małych przedsiębiorstw Polski północno-wschodniej, „Zeszyty naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach” 2007, nr 1 (3), s. 69-74.